Rehabilitacja po endoprotezie biodra
Czym jest choroba zwyrodnieniowa stawów
Według statystyk cierpi na nią obecnie około 2mln Polaków. Dotyka w większości osoby po 70r.ż., częściej kobiety niż mężczyzn. Choroba zwyrodnieniowa najczęściej dotyka stawów biodrowych, kolanowych oraz kręgosłupa. Jej przebieg polega na stopniowej, powolnej degeneracji chrząstki i innych tkanek w obrębie stawu. Manifestuje się przede wszystkim bólem i ograniczeniem ruchomości. Na powierzchni stawowej pojawiają się charakterystyczne narośla (osteofity), torebka stawowa ulega obkurczeniu, a szpara stawowa zwęża się. Wywołuje to fizyczny ból, a także zmniejsza ruchomość dotkniętego chorobą stawu. Leczenie w dużym stopniu zależy od stopnia zaawansowania choroby. Leczenie zachowawcze możliwe jest w początkowym okresie. W miarę narastania dolegliwości niezbędny może okazać się zabieg zastąpienia naturalnego stawu sztucznym. Bardzo ważną rolę odgrywa wówczas rehabilitacja po endoprotezie biodra. Prawidłowo przeprowadzone leczenie ruchem nierzadko pomaga choremu odzyskać praktycznie pełną sprawność sprzed zabiegu.
Początek choroby – objawy, leczenie zachowawcze
Pierwszym objawem jest zwykle ból, który pojawia się głównie podczas chodzenia. Zlokalizowany jest w okolicy biodra i pachwiny, a często promieniuje także do kolana. Ból występuje głównie podczas obciążania chorej kończyny, przez co pacjent zaczyna coraz bardziej utykać. W pierwszej kolejności możemy wówczas zastosować laskę trzymaną w ręce po przeciwnej stronie. By odciążyć bolący staw powinniśmy również zadbać o prawidłową wagę ciała. Bolesność stawu wpływa na zmniejszenie jego ruchomości. Dochodzi do osłabienia mięśni głównie pośladkowych, prostujących biodro, a równocześnie tworzy się przykurcz zginaczy. Proces zwyrodnieniowy jest niemożliwy do odwrócenia, ani całkowitego zahamowania. Można jednak wpływać na jego spowolnienie i odłożenie w czasie zabiegu operacyjnego. Na tym etapie zadaniem rehabilitacji jest utrzymanie siły mięśniowej i zakresów ruchu poprzez ćwiczenia ruchowe i terapię manualną.
Zabieg operacyjny i powrót do sprawności
Gdy proces zwyrodnieniowy jest mocno zaawansowany, a ból nie daje normalnie żyć, konieczne staje się poddanie operacji. Są różne wariaty zabiegu – całkowite, częściowe, cementowe i bezcementowe. O tym jaki typ zostanie zastosowany u chorego decyduje oczywiście lekarz. Rehabilitacja po endoprotezie biodra rozpoczynana jest już w pierwszej dobie po zabiegu. Trzeba pamiętać o kilku prostych zasadach tak, by nadmiernie nie obciążać operowanego stawu. Bezpośrednio po zabiegu niewskazane jest leżenie na chorym boku, krzyżowanie nóg, nadmierne ruchy rotacji i zgięcia, a także obciążanie kończyny. Długość powrotu do pełnej sprawności zależy od czynników takich jak wiek pacjenta, jakość kości czy rodzaj zastosowanej endoprotezy. Rehabilitacja w okresie pooperacyjnym polega na odtworzeniu właściwej siły mięśniowej i zakresów ruchu, opracowaniu blizny, a także edukacji chorego. Należy pamiętać, że proces ten będzie przebiegał tym łatwiej, w im lepszej kondycji była kończyna przed operacją. Stąd warto rozpocząć fizjoterapię już przed zabiegiem. Z jednej strony pozwoli to na poprawę kondycji tkanek miękkich wokół stawu, dzięki czemu będą miały większą elastyczność i sprawniej będą wracać do zdrowia. Z drugiej strony ważną rolę spełnia edukacja pacjenta, terapeuta pokaże także ćwiczenia izometryczne, które mogą i powinny być wykonywane od razu po zabiegu, a łatwiej będzie nauczyć się ich zanim staw zostanie poddany operacji.
Autor: Paweł Grzebień – mgr fizjoterapii, terapeuta Bobath, dyplomowany terapeuta PNF
Czytaj także:
Bóle dolnego odcinka kręgosłupa
Rehabilitacja po złamaniach
Rehabilitacja ortopedyczna – charakterystyka
Rehabilitacja ortopedyczna – sprawdź aktualny cennik
Wypróbuj nasz zabieg rehabilitacji ortopedycznej! Zapisz się na pierwszą wizytę tutaj lub pod nr telefonu 692-537-153.