Kiedy wybrać się do fizjoterapeuty?
Są sytuacje gdy ból lub uraz ograniczają lub wręcz uniemożliwiają człowiekowi uczestnictwo w życiu społecznym, prywatnym czy zawodowym. Warto wówczas skorzystać z pomocy odpowiedniego specjalisty – lekarza lub fizjoterapeuty. Fizjoterapia to dziedzina wykorzystująca niefarmakologiczne metody leczenia schorzeń układu ruchu. W przypadku większości bólów kręgosłupa po wykonaniu diagnostyki obrazowej oraz podaniu odpowiednich leków lekarz prawdopodobnie skieruje na zabiegi rehabilitacyjne. Podobnie po przebytym urazie lub zabiegu, gdy niezbędne jest przywrócenie prawidłowej elastyczności tkanek miękkich. Czasem warto więc wybrać się bezpośrednio do fizjoterapeuty. Zwłaszcza, że obowiązuje już ustawa, która zezwala na wykonywanie tego zawodu wyłącznie osobom z odpowiednią wiedzą i kwalifikacjami.
Jakie zabiegi wchodzą w skład rehabilitacji?
Zabiegi przeprowadzane przez fizjoterapeutę można z grubsza podzielić na trzy kategorie:
- kinezyterapię (leczenie ruchem);
- masaż (wykorzystywanie technik i chwytów manualnych);
- fizykoterapię (laseroterapię, ultradźwięki itp.).
W tej ostatniej kategorii jest niestety wiele zabiegów, których działanie nie jest poparte żadnymi wiarygodnymi dowodami naukowymi. Warto zatem korzystać ze skutecznych metod, prowadzonych w ramach indywidualnej terapii z pacjentem. Pomimo, że jednostkowe koszty takiej wizyty wydają się wyższe, to jednak jej skuteczność jest nieporównywalnie większa.
Wybierzmy odpowiedniego specjalistę
Pomocy u fizjoterapeuty możemy szukać gdy dokucza nam ból kręgosłupa lub stawów. Gdy czujemy pogorszenie sprawności ruchowej po przebytym urazie lub zabiegu operacyjnym. Specjalistycznej rehabilitacji wymagają także schorzenia neurologiczne, takie jak udary i urazy mózgu, stwardnienie rozsiane itp. Fizjoterapeuta dziecięcy potrafi ocenić poziom rozwoju motorycznego maluszków. Usprawnianie ruchowe obejmuje również osoby starsze, cierpiące na niedobór ruchu. Jest także ważne u sportowców, którzy potrzebują zregenerować organizm przed zawodami lub po urazie.
Kiedy rehabilitacja będzie przeciwwskazana?
W pierwszych dniach od ostrego urazu, gdy staw jest bolesny, ocieplony i spuchnięty. Lepiej przeczekać tę trwającą najczęściej od 24 do 72 godzin fazę, stosując złotą zasadę PRICE (protection = ochrona, np. opaska uciskowa; rest = odpoczynek, odciążenie; ice = lód; compression = ucisk; elevation = uniesienie). Leczenie ruchem nie będzie możliwe przy złamaniach kości – tu możemy stosować jedynie ćwiczenia izometryczne, zapobiegające zanikom mięśni. Zabiegów nie stosujemy przy otwartych ranach, w gorączce oraz chorobach skóry. Choroba nowotworowa także jest przeciwwskazaniem do większości zabiegów fizjoterapeutycznych – wyjątkiem jest tutaj drenaż limfatyczny.
Organizm jako łańcuch biomechaniczny.
Należy także mieć na uwadzę, że niewyleczony uraz skutkować może powstawaniem kolejnych. Ciało człowieka stanowi pewnego rodzaju system naczyń połączonych. Wydawać może się to paradoksalne, ale np. skręcenie stawu skokowego może być przyczyną bólu głowy! Chodzi o to, że w takim systemie uszkodzenie jednego ogniwa łańcucha wpływa na zaburzenie warunków biomechanicznych pracy pozostałych. I tak wspomniany uraz stawu skokowego poprzez zaburzenie biomechaniki stopy, a w konsekwencji także ustawienia miednicy. Miednica zaś wpływa na niewłaściwe ułożenie kręgosłupa lędźwiowego, piersiowego, aż po kręgi szyjne… Fizjoterapeuta będzie więc czasem szukał przyczyny problemu w miejscu, którego możemy się nie spodziewać na pierwszy rzut oka.
Ruch – najlepsze lekarstwo!
Niezaprzeczalne jest, że właściwe zastosowanie ruchu jako lekarstwa na dolegliwości bólowe jest nie tylko bezpieczne, ale także nie niesie ze sobą żadnych skutków ubocznych. W wielu wypadkach zapobiega przed nawrotami choroby. Warto dodać, że fizjoterapeuta jest obecnie zawodem medycznym o najwyższym wskaźniku zaufania pacjentów. Biorąc powyższe pod uwagę dziwić może fakt, jak często Polacy sięgają po tabletki przeciwbólowe. W ciągu roku kupują łącznie 115mln opakowań, niszcząc przy tym własne zdrowie…
Autor: Paweł Grzebień – mgr fizjoterapii, terapeuta Bobath, dyplomowany terapeuta PNF
Czytaj także:
Bóle dolnego odcinka kręgosłupa
Pierwsza wizyta u fizjoterapeuty